Szalunek z wykorzystaniem grodzic i wyprasek stanowi podstawową metodę zabezpieczania wykopów liniowych. Specjaliści z zakresu BHP zazwyczaj kontrolują przebieg tych prac, gdyż zalicza się je do robót niebezpiecznych.
Zabezpieczanie wykopów poprzez szalunek
Po odpowiednim przeszkoleniu pracowników można zająć się przygotowaniem zabezpieczeń. Oprócz wspomnianych już elementów – grodzic i wyprasek – niezbędne będą także okrąglaki drewniane, które posłużą do rozpierania grodzic. W kolejnym etapie należy na grodzicach oprzeć niedrogie wypraski, których zadaniem jest właśnie efektywne zabezpieczanie wykopu. Dzięki nim ściany nie będą się obsuwały, ponadto zostanie całkowicie wyeliminowana możliwość napływu wody z zewnątrz do wykopu. Pracownicy wykonujący wykop, powinni pamiętać o tym, aby obniżać grodzice i montować kolejne wypraski równo z postępującym pogłębianiem wykopu. Oczywiście przy wszystkich pracach przeprowadzanych na głębokościach, należy pamiętać o tym, aby przestrzegać zasad bezpieczeństwa – niestabilny szalunek mógłby doprowadzić do zawalenia się ścian, a ziemia przygniotłaby osoby znajdujące się wewnątrz wykopu. To dlatego zabezpieczeniu wykopów należy poświęcić należytą uwagę.
Szalunek powinien być wykonany ze sprawdzonych materiałów najwyższej jakości – wybieramy wypraski jedynie od tych producentów, którzy zapewniają, że wyroby, dzięki znakowi bezpieczeństwa, zostały dopuszczone do stosowania przy pracach ziemnych. Również maszyny i urządzenia powinny być wysokiej klasy, sprawne i działające bez problemów. Przed przystąpieniem do prac, teren powinien być dokładnie przebadany – istotną kwestię stanowi to, czy w ziemi znajduje się już infrastruktura w postaci kabli i instalacji. Jeśli tak – przewody podziemne należy we właściwy sposób zabezpieczyć. W dodatku należy uważać z prowadzeniem prac w ich pobliżu: zamiast maszyn, lepiej wykonać roboty ręczne. Oprócz tej kwestii, badania terenu są ważne także z tego powodu, gdyż umożliwiają przeprowadzenie obliczeń, które pozwalają określić wielkość parcia granicznego gruntu. To uwzględnienie tej wielkości pozwala na wybranie najlepszej metody szalunku. Obok szalunku rozporowego można spotkać bowiem także szalunek słupowy – jednak to rozwiązanie jest wykorzystywane zazwyczaj jedynie przy wykopach na głębokości powyżej 3 metrów. Wówczas płyty stalowe znajdują się pomiędzy słupami, które należy zagłębić w podłoże za pomocą łyżki koparki.
Niestety wadą tego rozwiązania jest możliwość wystąpienia odchylenia rozpory – choć jest ono zwykle minimalne, należy pamiętać o bezpieczeństwie.